Jedną z mniej znanych bieszczadzkich drewnianych świątyń jest dawna cerkiew parafialna pw. św. Michała Archanioła w Brzegach Dolnych (dawne Berehy Dolne), która została postawiona w 1844 roku. Podczas jednego z remontów, w 1909 roku dobudowano zakrystię. W późniejszym okresie opuszczoną po 1951 roku cerkiew wykorzystywano jako magazyn. Od 1973 roku obiekt użytkowany jest jako kościół rzymskokatolicki pw. Matki Bożej Różańcowej. W pięćdziesiątą rocznicę Akcji H-T na frontowej ścianie świątyni umieszczono tablicę pamiątkową. Oryginalne wyposażenie nie zachowało się – przetrwały jedynie polichromie. We wnętrzu znajdują się obecnie m.in. osiemnastowieczne rzeźby pochodzące z jednego z przeworskich kościołów. Przy świątyni wznosi się murowana dzwonnica parawanowa.
Obok dzwonnicy znajduje się grób ks. Mychajły Zybryckiego (1856–1919), który od 1914 roku był parochem w ówczesnych Berehach Dolnych. Ten greckokatolicki duchowny uznawany jest za ojca ukraińskiej etnografii. W latach 1883–1914 mieszkał i pracował w miejscowość Mszaniec (obecnie na Ukrainie, zaledwie 7 km od Czarnej). Oprócz obowiązków kapłańskich poświęcił się działalności społecznej, a także poznawaniem historii i etnografii zachodniej Bojkowszczyzny. Pokłosiem jego działalności było opublikowanie ponad trzystu artykułów prasowych. Po wybuchu I wojny światowej został aresztowany przez Austriaków i osadzony na krótko w obozie w Talerhofie koło Grazu. Po uwolnieniu przebywał w Lublanie, a w 1916 roku powrócił do Galicji. Następnie włączył się w działania na rzecz Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej. W związku z tym był aresztowany z polecenia polskich władz. Zmarł 8 kwietnia 1919 roku i został pochowany przy cerkwi w Berehach Dolnych. Na grobie postawiona została współczesna płyta granitowa z wizerunkiem kapłana oraz napisem w języku polskim i ukraińskim.
Ilustracje
- Dawna cerkiew w Brzegach Dolnych [fot. Ł. Bajda]
- Dawna cerkiew w Brzegach Dolnych [fot. Ł. Bajda]
- Dawna cerkiew w Brzegach Dolnych [fot. Ł. Bajda]
- Tablica upamiętniająca Akcję H-T z 1951 roku [fot. Ł. Bajda]
- Dzwonnica w Brzegach Dolnych [fot. Ł. Bajda]
- Dzwonnica [fot. Ł. Bajda]
- Grób ks. M. Zubryckiego [fot. Ł. Bajda]
- Grób ks. M. Zubryckiego [fot. Ł. Bajda]
